AHUDUDU BÖCEĞİ ( AĞAÇ ÇİLEĞİ MEYVE KURDU ) VE AHUDUDU SÜRGÜN HASTALIĞI

Saygıdeğer Okuyucularım;

Bu yazımda sizlerle ahududu böceği ve ahududu sürgün hastalığıyla bilgileri paylaşacağım. Küçük bir kabuklu haşere olan zararlı, ahududunda gözlere, çiçek ve yapraklara kemirme suretiyle zarar verir. Meyvelerde de haşerenin larvası bulunur. Böğürtlenler de aynı zarara maruz kalabilirler. Dört milimetre kadar boyunda ve kahverengi olan haşere, Mayıs Ayında ortaya çıkar ve yukarıda belirtilen şekilde bitki kısımlarında zarar yapar. 

Özellikle dişisi çiçek içine ve hatta her çiçeğe bir yumurta olmak üzere yumurtlar. Yumurtadan çıkan açık kahverengi larvalar meyve içinde gelişirler. Bunlar, “ahududu meyve güvesi” veya “meyve kurdu” diye tanınırlar. Hâlbuki bunlar, ahududu kabuklu haşerelerinin larvalarıdır. Larvalar iyice geliştikten sonra meyveyi terk ederler ve toprakta pup olurlar. Buradan kısa zamanda ergin böcek çıkar. Fakat bu ergin, İlkbahar’a kadar toprak içinde kalır. Haşere tarafından tahrip edilen gözler mahsul azlığına sebep olduğu gibi haşereli ahududuları da düşük kıymetlidir. Bu bakımdan zarar iyice büyümeden mücadeleye başlanmalıdır. Ancak çiçek esnasında ilaçlama yapmamalıdır.

Ahududunda sürgün hastalığı; genç sürgünlerde Haziran – Temmuz Aylarında mavi veya mor renkte lekeler görülmeye başlar. Bu lekeler sonraları büyürler ve dış dokunun deri kısmı, patlamasına ve ölmesine sebep olur. Yaz sonlarında hastalıklı doku kısımlarında çok sayıda koyu renkli kabarcıklar (sivilceler) meydana gelir. Bunlar, hastalık mantarının esasıdırlar (spor evcikleri). Hasta sürgünler gelecek yıl kıvrık, buruşuk bir şekilde sürerler veya hiç sürmezler. Sürgün hastalığı, “Didymella Applanata”olarak bilinir. Hastalık, sporları ile yayılır. Bilhassa sporlar baharda genç sürgünlere bulaşırlar.

Neticede yukarıda izah edilen koyu renkte kabarcıklar bulunur. Buralardan yaz sporu yağmurlar vasıtasıyla sıhhatli sürgünlere taşınırlar. Sonbahar ve Kış Aylarında hastalıklı kısımlarda boru şeklindeki mantar meydana gelir. Bunlar içinde de İlkbahar sporları teşekkül etmektedir. Bu hastalık, çok kuvvetli olarak yayılır ve mahsulü azaltır. Mücadelesi üzerinde önemle durulmalıdır. Hastalık daha ziyade ahududu bitkisinde iyi bakımın yapılmadığı yerlerde kuvvetli olarak görülür. İyi bakım, gübreleme, budama vs. yanında kimyevi bir mücadele de yapmalıdır.

İlaçlı mücadeleye genç sürgünlerin yirmi santim boyunu aldıklarında başlanmalıdır. İlaçlama, her on günde bir tekrarlanır ve Temmuz Ayına kadar devam edilir. Ahududu (ağaççileği) sürgünlerinin hastalanmasına sebep olan diğer bir mantar da leptospherik coniothyrium’dur. Hastalık, görünüşü itibariyle diğerinden farklıdır. Fakat umumiyetle birlikte görülür; mücadelesi de aynıdır.

Bir başka konu ve yazımda buluşmak üzere…

Saygılarımla,

İbrahim Tınaztepe