ERİK (PRUNUS SATİVA)

Saygıdeğer Okuyucularım;

Erik; İlkbahar, Yaz ve Sonbahar Ayları’nda meyve veren ve birçok çeşitleri bulunan değerli bir yemiştir. Meyveleri herkes tarafından sevilerek yenir. Meyvesi taze olarak sevildiği gibi kurutulur da… Pestil ve marmelat yapılır; ayrıca bazı çeşidi reçellik olarak kullanılır. Son zamanlarda erik üzerinde çalışılarak birçok yeni çeşitler meydana getirilmiştir. Yaprakları şeftaliye benzeyen Japonis eriklerin meyveleri kokulu, tatlı, irilik ve gösteriş bakımından şeftali kadar değer taşımaktadır. Avrupa çeşitleri, İstanbul ve civarında her sene meyve vermekte ve iyi gelişme göstermektedir. Ülkemizin orta, kıyı ve yayla bölgelerinde mükemmel bir şekilde yetişir. Ağacı ve çiçekleri, soğuğa diğer meyvelere göre daha dayanıklıdır. Fazla killi ve su tutan topraklarda olmamak şartı ile hemen her toprakta yetiştirilebilir. En çok sevdiği derin, serin, zengin ve suyunu geçiren topraklardır.

Eriklere umumiyetle goble şekli verilir. Bahçe alanına erik fidanı dikileceği zaman zayıf büyüme gösteren çeşitlerine dört veya beş metre, kuvvetli büyüme gösteren çeşitlerine altı veya yedi metre mesafe verilerek dikilmelidir. Ağaç şeklini alıncaya kadar terbiye ve şekil budaması ile aralama yapılır. Yağışlı geçen İlkbahar Ayları’nda gövde ve ana dallardan çıkan obur sürgünler kesilerek temizlenir. Erikler, meyvelerinin %60’ını bir senelik sürgünlerin dip taraflarında; diğer kısmını yaşlı dallarda meydana getirir. Bazı yabancı çeşitlerde meyve gözleri sürgünlerin orta ve uçlarına doğru görülür.

Erikler, yabani erik üzerine aşılanarak yetiştirilirler. İçinde bulunduğumuz bu günlerden itibaren Ağustos Ayı’nın sonuna kadar istediğimiz erik çeşitlerinden uygun kalınlıkta olan yabani eriklere göz aşısı (yaprak aşısı) yaparak yetiştirebiliriz. Uygun kalınlığın ölçüsü, kurşun kalem ve ondan biraz daha kalın olan yabanilerdir. Can eriği ve papaz eriği denen erkenci çeşitler, yeşil olarak olmadan yenen çeşitlerdir. Diğer çeşitler olgunlaştığı zaman yenmektedirler. Ayrıca mürdüm eriği dediğimiz çeşit ise genellikle reçellik için çok aranır ve Ağustos sonunda olur.

Bir başka konu ve yazımda buluşmak üzere…

Saygılarımla,

İbrahim Tınaztepe