MEYVE AĞAÇLARINA ZARAR VEREN MANTARİ HASTALIKLARIN ÇEŞİTLERİ, BUNLARA KARŞI ATILACAK İLAÇLAR ve İLAÇLAMA ZAMANLARI
Saygı değer Okuyucularım;
Kış Ayları; meyve hastalıklarındaki ve diğer bitkilerde, güllerde meydana gelebilecek mantari hastalıklara karşı ilaçlama için uygun bir zaman olduğundan dolayı bu yazımı, bu konuya ayırdım. Daha önceden budamasını yapmış olduğumuz meyve ağaçlarımızın ilaçlamalarını güneşli, güzel bir günde yaparsak; ağaçlarımıza iyi bir şekilde yapışarak uzun süre üzerinde kalacağından dolayı daha etkili ve faydalı olacaktır. Bahçelerimizde yetiştirdiğimiz meyve ve süs bitkilerinin hastalığa yakalanmamaları, bunlardan bol meyve almak için iyi bir fidan dikimi ve iyi bir bakımdan ve iyi bir bakımdan başka bir de çeşitli mantar hastalıklarına ve zararlılara karşı bilinçli ve devamlı bir şekilde mücadele yapılması gerekmektedir.
Ağaçlarımızı ilaçlama yaparken, her tarafı yıkanacak şekilde, hiçbir yeri kuru kalmamalıdır ki; ilaçlamanın faydasını görelim. Aksi takdirde kuru kalan kısımdaki mantar hastalıkları, oradan her tarafa bulaşabilirler. Bu duruma, özenle dikkat etmemiz gerekir. Mantar hastalıklarının birçok değişik çeşitleri ve değişik türde zarar yapan tipleri vardır. Bazı mantar türleri, ağaç meyvelerine zarar verirken; bazıları hem meyvelerine, hem de yapraklarına zarar verirler. Bazıları da hem meyvelerine, hem dallarına, hem de çiçek tomurcuklarına zarar vermektedirler. Hepsi de bilgili ve bilinçli bir şekilde yapılacak bir ilaçlama ile kontrol altına alınabilir.
İlk olarak şeftali ağacında görünen ve yapraklarına zarar veren “Klok” veya “Kurbağacık” denilen bir hastalık vardır. Bu hastalık, şeftali yaprakları üzerinde bükülmeye ve kıvırcıklanmaya sebep olur. Hastalıklı kısım; önce koyu kırmızı, daha sonraları da koyu kahverengiye döner. Daha sonraları da yapraklar kurur ve dökülür. Ayrıca hastalık, meyvelere de zarar vererek meyve oluşumunu da önler. Şeftalilerde görülen bu hastalık, iyi bir mücadele yapılmadığı takdirde ağacımızın zayıflayıp zamanla kurumasına da sebep olabilir. Bundan başka “Monilia (Meyve Çürümesi)” denilen bir mantar hastalığı vardır. Bu da elma, armut, erik, kiraz, şeftali ve vişne gibi meyvelerin olgunlaşmış meyvelerinde önce açık, sonra koyu çürükler meydana gelir. Ayrıca hastalık ağaçtaki çiçek gözlerinin ve dal uçlarının kurumasına da sebep olabilir. Buna benzer daha birçok mantar hastalıkları var; ancak ben şimdilik en önemli olanlara değinmiş oldum.
Bu hastalıklarla mücadele etmeye gelince… En faydalı ilaçlardan aklımıza ilk gelen “Bordo Bulamacı”dır. Bordo bulamacı dediğimiz ilaç, göztaşı ve kireç karışımından ibarettir; ancak mantari ilaçların içinde en önemlisi ve de en faydalı olanıdır. Şeftali ağaçlarında Klok (“Kurbağacık” dediğimiz mantar hastalığına karşı ilk ilacı, ağaç yaprağını döktükten sonra ve ağacımızı budadıktan sonra atarız. İkinci ilaçlamayı Kış Sonu, tomurcuklar kabarmadan önce yaparız. İlacın hazırlanma şekli, yüzde iki – iki buçuk nisbetinde bordo bulamacı (100 kilo suya 2-2,5 kilo göztaşı, 3-4 kilo sönmüş kireç)) ile mücadele yapılır. Eğer kireç sönmemiş oluras, göztaşının 1 / 3 kadar kireç konarak ilaç hazırlanıp atılır. Erik, kayısı ve vişnelerde yaprak dökümünden sonra bütün mantari hastalıklara karşı yüzde 2-2,5’luk bordo bulamacı atılarak ağaçların her tarafı ilaçla yıkanır. Aynı ilaç, bir ay sonra ikinci defa atılırsa çok daha faydalı olur.
Elma ve armutlarda, bütün mantari hastalıklara karşı Şubat Ayı sonlarına doğru tomurcukların kabarmasından önce yüzde ikilik bordo bulamacı. 100 kilo suya 2 kilo göztaşı, 3 kilo sönmüş kireç karıştırılarak mücadele yapılır. Eğer bordo bulamacı yapma imkanı yok ise hazır olarak yapılmış bordo bulamacı, piyasadan alınarak dozacına uygun şekilde hazırlanarak ağaçlara tatbik edilir.
Bütün okuyucularımızın sağlıklı olmaları ve bitkilerinin de sağlıklı olmalarını temenni eder, saygılarımı sunarım.
İbrahim Tınaztepe
meyve ağaçlarının yaprakları meyveler büyümüş iken yani temmuz ayında nasıl bir mücadele gerekli