SEBZECİLİKTE İYİ TOHUM TEDARİĞİ VE MUHAFAZA YOLLARI

Saygıdeğer Okuyucularım;

Bu haftaki yazımda sebzecilikte iyi tohum tedariği ve muhafaza yolları ile ilgili bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum.

Sebzecilikten iyi kazanç sağlanabilmesi için “iyi tohum” kullanmak şarttır. İyi tohum ise şu üç kaynaktan temin edilebilir:

1. Tohumculardan,
2. Kendi bahçelerinden, 
3. Komşu bahçıvanlardan

En uygunu ise kendi bahçelerinden elde edilen tohumlardır. Yalnız bunun için biraz bilgiye ihtiyaç vardır. Tohumu alınacak nebat kuvvetli bir gelişme göstermeli, hastalıklı olmamalı, mahsüldar olmalı, meyveleri düzgün ve iyi evsafta bulunmalıdır.  İşte bu gibi nebatlar, evvelden işaretlenerek  tam olgunlaşınca da  ayrılmalı ve tohumunu öyle almalıdır. Dışarıdan tohum alırken şu hususlara dikkat etmelidir:

1. Tohum mensup olduğu çeşidin rengine, şekline, parlaklığına ve ağırlına sahip bulunmalı.
2. Küf ve sair yabancı kokular olmamalı.
3. İçinde yabancı madde bulunmamalı, yani temiz olmalı.

Bazı hileli yollarla tohuma iyi renk, parlaklık verilebilir ve fena kokular giderilebilir. Bu sebeple tohumun iyiliğinden tamamen emin olmak için bir de çimlendirme denemesi yapmak icap eder. Deneme şöyle yapılır. Gelişi güzel 100 tohum alınıp düz bir tabak içerisine serilmiş nemli bir kurutma kağıdı üzerine teker teker konur. Üzeri, diğer nemli bir kurutma kağıdı ile örtülür. Bu işin yapılacağı yerin sıcaklığı on sekiz ila yirmi derece olmalı ve kağıtlar daima ıslak tutulmalıdır. Her tohum için geçmesi lüzumlu müddetin sonunda çimlenen tohumlar sayılır; yüzde yetmiş ile yüzde seksen nispetinde çimlenme makbul tutulur. Bayat, bereli ve tam olgunlaşmadan toplanan tohumlar iyi çimlenemezler. İyi muhafaza edilen muhtelif sebze tohumlarının çimlenme kuvvetlerini devam ettirdikleri müddetler şöyledir:

• Patlıcan, sakız kabağı, hıyar, lahana, karnabahar, ıspanak, turp, şalgam, salata (kıvırcık), kavun, karpuz: 5 yıl.
• Domates, biber, fasulye: 4 yıl.
• Kuşkonmaz, havuç, bezelye: 3 yıl.
• Bamya: 2 yıl.
• Pırasa, soğan (karaca): 1 yıl.

Yalnız bu müddetlere tamamen güvenmek de doğru değildir. En ehemmiyetlisi, taze tohum kullanmaktır. Sebze tohumları, en iyi olarak bu iş için yapılmış hususİ yerlerde muhafaza edilirse de bunu kendimiz de yapabiliriz. Cereyansız, kuru ve temiz havalı, fena kokulu gübrelik vesaireden uzak bir çatı altı veya küçük bir oda, bu iş için kafi gelir. Tohumlar, tarih ve isim yazılarak odaya yerleştirilir. Musallat olacak böceklere karşı uygun ilaçlar kullanarak öldürülür.

Bir başka konu ve yazımda buluşmak üzere…

Saygılarımla,

İbrahim Tınaztepe